Konchilik va metallurgiya sanoati ko‘p tarmoqli va murakkab jarayonlarni qamrab oladi. Tarmoqning eng muhim vazifalari foydali qazilmalarni qidirish, ularning zaxiralarini hisoblash, qayta ishlash texnologiyalarini tanlash, tayyor mahsulotning belgilangan standartlarga muvofiqlashtirish va boshqa bir qator ilmiy-tadqiqot jarayonlaridan iboratdir.

Navoiy kon-metallurgiya kombinatidagi ishlab chiqarish jarayonlarini ilg‘or texnologiyalarisiz tasavvur etib bo‘lmaydi. Kombinat korxonalarida nafaqat qimmatbaho metallar qazib olinadi, balki ko‘plab ilmiy tadqiqotlar ham olib boriladi. Zero, konchilar va metallurglarning mashaqqatli mehnatining yakuniy natijasi kombinatning ishlab chiqarish faoliyati asosidagi ilmiy-tadqiqot ishlari bilan uzviy bog‘liqdir.

NKMKning yetakchi ilmiy tashkiloti Markaziy ilmiy-tadqiqot laboratoriyasi bo‘lib, u yangi va mavjud texnologiyalarning tajriba sinovlarini o‘tkazish uchun zarur ishlab chiqarish bazasiga ega.

Bugungi kunda Markaziy ilmiy-tadqiqot laboratoriyasi – konchilik va metallurgiya sanoatida katta tajribaga ega ilmiy muassasadir. Laboratoriyaning asosiy vazifasi kombinatning joriy va istiqbolli ilmiy-texnik va ishlab chiqarish faoliyatining samarali amalga oshirilishini taʼminlashdan iborat. Bu yerda yangi oltin va uran konlarining mineralogiyasi va geokimyosi, konchilik va gidrometallurgiya sohalaridagi muammoli masalalar o‘rganilmoqda, geotexnologiya yo‘nalishidagi vazifalar bajarilmoqda, tahliliy baza rivojlantirilmoqda, Qizilqum mintaqasining radiometrik va atrof-muhit holatini doimiy monitoringi taʼminlanmoqda, innovatsion faoliyat bo‘yicha maqsadli ishlar olib borilmoqda.

100520242 (1)

Mazkur laboratoriya mutaxassislari oltin va uran qazib olishning dunyodagi eng ilg‘or texnologiyalarini rivojlantirish bilan bir qatorda ularning meʼyorlarga muvofiq qo‘llanilishini nazorat qilishadi. Laboratoriya jamoasi texnologiya, geotexnologiya va konchilik ishi yo‘nalishlarida O‘zbekiston Respublikasi va xorijiy davlatlarning ilmiy-tadqiqot institutlari va tashkilotlari bilan hamkorlikda ishlash bo‘yicha katta tajribaga ega. Ular qatorida mamlakatimizning “O‘zGEORANGMETLITI”, Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti, Rossiyaning “VNIIXT”, “PromNIIproyekt”, “Rusredmet” AJ kabi ilmiy-tadqiqot va loyihalash institutlari.

Laboratoriya tarkibiga tahliliy, oltin texnologiyasi, uran geotexnologiyasi, geologik, atrof-muhitni muhofaza qilish va radiatsiyaviy dozimetrik nazorati, suv muammolari laboratoriyalari hamda maʼmuriy-xo‘jalik, moddiy-texnik taʼminot, energomexanika, nazorat-o‘lchov asboblari va avtomatika xizmatlari kiradi.

100520243

Markaziy ilmiy-tadqiqot laboratoriyasi yuqori malakali mutaxassis va olimlarni tayyorlash bo‘yicha ilmiy markaz ham hisoblanib, ular tomonidan tegishli mavzular bo‘yicha yettita doktorlik va to‘qqizta nomzodlik dissertatsiyalari himoya qilindi. Laboratoriya va NKMK bo‘linmalari mutaxassislari tomonidan 350 ta hisobot tayyorlandi, 300 dan ortiq ilmiy ishlar chop etildi va ixtirolar uchun 60 ga yaqin mualliflik guvohnomalari olindi. 100 dan ortiq tugallangan ilmiy ishlar ishlab chiqarishga tatbiq etildi.

Ilm-fan va ishlab chiqarish integratsiyasi bugungi kunning asosiy talabidir. Laboratoriya faoliyati ushbu maqsadga erishishga qaratilgan.

Sergey OSLOPOVSKIY,

“NKMK” AJ Markaziy ilmiy-tadqiqot laboratoriyasi boshlig‘i.